Reizend over het land Paay, op weg naar Karnagel, komt er plotseling een faun in een kist naast de pompoen vliegen. Hij biedt de Hamelaars een aantal handspiegels aan, "voor niemendal en een glimlach". Ze nemen de spiegels dankbaar aan maar hebben niet door dat faun Pontius een handlanger is van nix Onno Ratsmodee, een neef van nix Assia. Ook hij is weledelzeergeleerd maar gebruikt zijn kennis alleen om er zelf beter van te worden. Nix Onno woont in grot Karnagel, het huis van Walter van Karnagel, de vader van nix Assia, die naar het Niemendal is vertrokken.
De spiegels die nix Onno maakt zijn afkijkspiegels, waarmee hij kan zien wat de Hamelaars aan het doen zijn. Nix Onno is zeer tevreden als hij de Hamelaars en vooral nix Assia kan bespioneren. In een herberg bekijken ze de spiegels en vragen zich af waarom faun Pontius ze cadeau heeft gedaan. De verhalen over halfdoorlatende spiegels trekken de aandacht van een andere gast: grootvizier Orf, minister van oorlog en vrede uit Grasp. Hij is ook op weg naar Karnagel en probeert erachter te komen waarom de Hamelaars dezelfde bestemming hebben.
Prins Tor merkt dat de grootvizier hen uithoort en breekt het gesprek af door op zijn kleine gezantentoeter te blazen. Nix Assia inspecteert de spiegels zorgvuldig en ziet dat het Paayspiegels zijn, maar niet gemaakt door haar vader. Wanneer ze ontdekt dat het afkijkspiegels zijn laat ze alle spiegels stukslaan. Ze is dan ook vol wantrouwen naar haar neef toe als ze op Karnagel aankomen. Nix Onno wil eigenlijk met de Noorderzon, zijn snelste koffer, vertrekken maar de hebzuchtige nix bedenkt zich als hij hoort dat grootvizier Orf zijn spiegels wil kopen. De minister wil de spiegels gebruiken om oorlog te voeren tegen Bambergen, Aps, Kaan en Sombrië.
Niet veel later arriveert ook de pompoen. Tegenover nix Assia doet nix Onno alsof er niets aan de hand is en uiteraard wil hij hen helpen om via zijn spiegels naar het land van Links en weer terug te reizen. Hij geeft de Hamelaars twee spiegels, één voor de heenreis en één om weer terug te keren. Barend heeft nix Onno en Orf afgeluisterd en gezien dat zij met afkijkspiegels onder andere koningin Madelein bespioneren. Als hij vertelt wat hij gehoord en gezien heeft slaat Aernout de terugkeerspiegel stuk.
Hij houdt een scherf voor het gezicht van nix Onno. Er gebeurt niets zodat voor iedereen duidelijk is dat de terugkeerspiegel vals is. Wanneer ze de spiegel hadden gebruikt hadden ze voorgoed in het land van Links moeten blijven. Op die manier is koning Mink in het land van Rechts terecht gekomen. De ontmaskerde nix Onno Ratsmodee wil vluchten met de pompoen maar door een kleinmaakspreuk wordt deze verkleind en komt hij niet ver.
Uitzending
KRO - 22 december 1973 - Nederland 1 - 19.05-19.50 uur
Opnamedata
9 en 10 november 1973
Tekst
Harrie Geelen
Muziek, arrangementen, orkestratie en muzikale leiding
Joop Stokkermans
Muziekopname
Dick van der Meer
Decorontwerp
Jan P. Koenraads
Grafische verzorging
Jos van Grieken
Opnameleiding
Leo van Sighem
Regie-assistente
Peggy de Brij
Regie
Tineke Roeffen
Productie
René Sleven
Rolverdeling
Bertram Bierenbroodspot - Rob de Nijs
Lidwientje Walg - Loeki Knol
Hildebrandt Brom - Ab Hofstee
Aernout Koffij - Martin Brozius
Verteller - Hans Pauwels
Prins Tor van Sombrië - Will van Selst
Barend Stip - Ivo Brautigam
Kinderen van Hamelen - Kinderkoor onder leiding van Henk van der Velde
Gastrollen
Waternix Assia van Karnagel - Andrea Domburg
Nix Onno Ratsmodee - Bob de Lange
Faun Pontius - Dick Scheffer
Faun Filistijn - Wim Kouwenhoven
Grootvizier Orf, minister van oorlog en vrede - Steye van Brandenberg
Waard - Rens van Dorth
Koningin Madelein II - Emmy Lopes Dias
Begintune
Hans Pauwels, Koor
Rust is een zeldzame zaak
Rob de Nijs, Loeki Knol, Ab Hofstee, Martin Brozius, Will van Selst
Weledelzeergeleerd I
Rob de Nijs, Loeki Knol, Ab Hofstee, Martin Brozius, Will van Selst, Bob de Lange, Andrea Domburg, Dick Scheffer, Koor
Weledelzeergeleerd II
Rob de Nijs, Loeki Knol, Ab Hofstee, Martin Brozius, Will van Selst, Andrea Domburg, Dick Scheffer, Koor
Het complete draaiboek van deel 16, met dank aan Merijn Wijma. Het script is overgetypt voor een betere leesbaarheid, klik op de link om het draaiboek als pdf te bekijken:
Deel 16: Het Waternix Schandaal